[Folda] Folda Lunch Thursday 12:15
William Moreland
wmm2 at hi.is
Wed Oct 30 10:14:15 GMT 2013
Dear All,
Tomorrow lunchtime we will have the joy of listening to Erla Dóra
talking about her masters project in Eastern Iceland. The talk will be
in English with an Icelandic slide-show, though many pictures are
promised! The abstract, in Icelandic, is included below.
The talk will begin at 12:15 in the 3rd floor meeting room and there
will be cake.
Ágrip:
Jarðgrunnur Breiðuvíkur austan Borgarfjarðar eystri hefur verið
kortlagður. Rannsóknarsvæðið spannar um 30 km2 og afmarkast af
Breiðuvík og fjallahring hennar: Sólarfjalli í suðaustri, Hvítserki í
suðvestri, Bálki í norðvestri og Grenmó í norðaustri. Jarðlögum í
norðurhlíð víkurinnar hallar inn í dalinn og er hallinn mestur, um 24°
SV, yst og austast í Grenmó en eilítið norðvestar í Víðidalsfjalli, nær
hann allt að 33° SV. Sjá má þar í stáli hvernig jarðlögunum byrjar að
halla eins og um hjarir niður til suðvesturs. Það sama er að segja
sunnan til á svæðinu, en þar hallar Efrisléttum líkt og um hjörulið
mislægt undir flikruberg við Herjólfsvíkurvarp um 28° NV. Utar í
Herjólfsvík hallar jarðlögunum enn frekar, eða um allt að 41° NNV. Frá
suðvestri hallar ólivínþóleiítlögum um 14° NNA undir Hvítserk. Þennan
breytileika í jarðlagahalla má skýra með öskjusigi þar sem miðja sigsins
væri í Breiðuvíkinni sjálfri.
Norðan Herjólfsvíkur, í Sólarfjalli, og allt inn að Hvítafjalli eru
jarðlög nánast lárétt. Reyndar hallar neðstu lögunum í Sólarfjalli um
allt að 10° VNV og nokkur óregla er á striki og halla en óreglan eyðist
um mitt fjallið og hallar jarðlögunum þá einungis um 0-4° VNV. Hér er
líklegast um að ræða öskjufyllingu en þykk setlög neðst í fjallinu benda
til þess að nokkur tími hafi liðið milli gosa fyrst eftir að askjan
myndaðist. Í öskjuna hafa hlaðist upp um 400 m af basískum, ísúrum og
súrum hraunum. Mjög lítið er um setlög milli þessara hraunlaga, að þeim
neðstu frátöldum, og bendir það til stöðugrar upphleðslu. Ofan á þessum
hraunlögum liggur flikrubergslag sem er megin uppistaðan í Hvítserk,
Leirfjalli og Móhetti, og spannar þykkt þess frá 140 til 300 m. Undir
því má víða finna steingerða og kolaða viðarbúta sem vitna til um goshlé
áður en eldský (pyroclastic flow) fór þar yfir. Flikrubergið er
gegnumskorið af fjölmörgum basaltgöngum og sillum og krýnt basalttúffi
og móbergi. Askjan hefur því ekki verið barmafull af flikruberginu
heldur myndast vatn efst í henni. Dýpi öskjunnar sjálfrar hefur því
verið meira en sem nemur 700 m áður en set, hraunlög og flikruberg
mynduðu öskjufyllingu.
Áberandi er hraungúllinn Hvítafjall sem líklega hefur verið með fyrstu
hraununum sem ruddu sér leið til yfirborðs eftir að askjan myndaðist.
Nokkrar samliggjandi ljósgrýtiseiningar mynda fjallaröðina við Bálk en
milli þeirra kroppa út basalthraunlög. Hvort þær hafi komið upp á
sprungu innan öskjunnar sem tengd var ráðandi svæðisbundnu spennusviði í
jarðskorpunni, frekar en á öskjusprungunni er óljóst, enda hafa þessar
jarðlagaeiningar mjög ákveðna norðaustlæga stefnu sem er ríkjandi á
Víknaslóðum. Líklegt má telja að staðbundið spennusvið öskjunnar falli
að einhverju leyti saman við það svæðisbundna og að norðaustlæg stefna
öskjusprungunnar vestan Breiðuvíkur stjórnist af hinu síðarnefnda.
See you there!
The Folda Committee
-------------- next part --------------
An HTML attachment was scrubbed...
URL: http://listar.hi.is/pipermail/folda/attachments/20131030/448ae4fd/attachment.html
More information about the Folda
mailing list