<html><body style="word-wrap: break-word; -webkit-nbsp-mode: space; -webkit-line-break: after-white-space; "><div class="MsoNormal">Kæru þjóðfræðingar</div><div class="MsoNormal"><br></div><div class="MsoNormal"><font class="Apple-style-span" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 12px; ">Katla Kjartansdóttir þjóðfræðingur og verkefnastjóri hjá Þjóðfræðistofu flytur erindið </span></font><span lang="IS"><i><font class="Apple-style-span" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 12px; ">Vandræðalegir Víkingar. Ímynd - Arfur – Tilfinningar</span></font></i></span><span lang="IS"><i><font class="Apple-style-span" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 12px; "> </span></font></i></span><font class="Apple-style-span" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 12px; ">þriðjudaginn 16. mars kl. 12.05 í fyrirlestrasal Þjóðminjasafns Íslands.</span></font><font class="Apple-style-span" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 12px; "><o:p></o:p></span></font></div><div class="MsoNormal"><span lang="IS"><font class="Apple-style-span" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 12px; "> </span></font><font class="Apple-style-span" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 12px; "><o:p></o:p></span></font></span></div><div class="MsoNormal"><span lang="IS"><font class="Apple-style-span" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 12px; ">Fyrir örfáum árum tóku hugtökin „útrás“ og „útrásarvíkingar“ að óma í íslensku samfélagi. Fjölmiðlar, forsetinn og fleiri tóku þau upp á sína arma og gáfu þeim bæði merkingu og þunga. Í erindi sínu mun Katla rýna í þessa tilteknu orðræðu þar sem greina má vinsæla (en stundum vandræðalega) samfléttun þjóðararfs og viðskipta.</span></font><font class="Apple-style-span" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 12px; "><o:p></o:p></span></font></span></div><div class="MsoNormal"><span lang="IS"><font class="Apple-style-span" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 12px; "> </span></font><font class="Apple-style-span" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 12px; "><o:p></o:p></span></font></span></div><div class="MsoNormal"><span lang="IS"><font class="Apple-style-span" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 12px; ">Þjóðararfur er vandræðahugtak og það er víkingahugtakið líka. Samtvinnun þeirra í samfélagslegri orðræðu um viðskipti Íslendinga erlendis er því vandmeðfarin - og jafnvel vandræðaleg. Í fyrirlestrinum verður varpað ljósi á hvernig hin óljósa merking þeirra hefur verið nýtt með margvíslegum hætti í gegnum tíðina. Lengi vel var það einkum ferðamanna- og menningararfsiðnaðurinn sem gældi við þá hugmynd að Íslendingar væru afkomendur víkinga, t.d. með sölu „víkingahjálma“ í minjagripaverslunum og áður en menn vissu af var „ekta víkingaþorp“ risið í Hafnarfirði. Einnig má nefna frægðarför víkingaskipsins </span></font><i><font class="Apple-style-span" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 12px; ">Íslendings</span></font></i></span><span lang="IS"><font class="Apple-style-span" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 12px; "> til Vesturheims sem nú má skoða í </span></font><i><font class="Apple-style-span" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 12px; ">Víkingaheimum</span></font></i></span><span lang="IS"><font class="Apple-style-span" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 12px; "> skammt frá Keflavíkurflugvelli.</span></font><font class="Apple-style-span" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 12px; "><o:p></o:p></span></font></span></div><div class="MsoNormal"><span lang="IS"><font class="Apple-style-span" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 12px; "> </span></font><font class="Apple-style-span" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 12px; "><o:p></o:p></span></font></span></div><div class="MsoNormal"><span lang="IS"><font class="Apple-style-span" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 12px; ">Íslenskir sagnfræðingar hafa ekki verið á eitt sáttir um þessa „víkingaarfsvæðingu“ og má í því sambandi minnast á ritdeilu um ristastórt víkingasverð sem reisa átti á Melatorgi við enduropnum Þjóðminjasafns Íslands árið 2004. Sagnfræðingar, og aðrir fræðimenn, veittu einnig orðræðunni um hina svokölluðu “útrásarvíkinga” andóf en hlutu lítinn hljómgrunn.</span></font><font class="Apple-style-span" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 12px; "><o:p></o:p></span></font></span></div><div class="MsoNormal"><span lang="IS"><font class="Apple-style-span" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 12px; "> </span></font><font class="Apple-style-span" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 12px; "><o:p></o:p></span></font></span></div><div class="MsoNormal"><span lang="IS"><font class="Apple-style-span" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 12px; ">Nú í upphafi 21. aldar, á tímum hnattvæðingar og menningarlegrar fjölbreytni, hljóta vinsældir slíkrar þjóðernisorðræðu þó að vekja nokkra furðu. Hugmyndafræði nýfrjálshyggju og síðkapítalisma hefur á undanförnum árum gegnsýrt íslenskt samfélag og þar með menningarstefnu ríkisins. Leiða má að því líkum að markaðsvæðing þjóðararfsins sé angi af þeirri stefnu.</span></font></span></div><div class="MsoNormal"><br></div><div class="MsoNormal">Bestu kveðjur</div><div class="MsoNormal">Íris Ellenberger</div></body></html>