<div align=center>
<p><font size=6 face="Times New Roman"><b>Völuspá í Bjarnastaðahlíð<br>
</b></font><font size=3 face="Times New Roman"><b>Um býsanskar dómsdagsmyndir
og áhrif þeirra</b></font></div>
<p><font size=3 face="Times New Roman">Sunnudaginn 4. nóvember klukkan
15 verður </font><a href="http://gudfraedi.hi.is/page/gudfraedi-kennarar-petur"><font size=3 color=blue face="Times New Roman"><u>Pétur
Pétursson</u></font></a><font size=3 face="Times New Roman"> prófessor í
guðfræði með áhugaverða leiðsögn um sýninguna </font><a href="http://www.thjodminjasafn.is/syningar/sersyningar/syningar-i-gangi/i-safninu/nr/2332"><font size=3 color=blue face="Times New Roman"><u>Á
efsta degi</u></font></a><font size=3 face="Times New Roman"> í Bogasal
Þjóðminjasafns Íslands. Til sýnis eru fagurlega útskornar fjalir sem taldar
eru úr fornri býsanskri dómsdagsmynd Hóladómkirkju. Tilraun er gerð til
að endurgera þessa stórkostlegu mynd í fullri stærð (sa. 3x9 m).</font>
<p><font size=3>Pétur Pétursson nálgast útskurðarmyndirnar frá nýstárlegu
sjónarhorni. Hann veltir fyrir sér hvort kristnar dómsdagsmyndir hafi hugsanlega
haft áhrif á Völuspá og bendir á vísur og vísuparta úr kvæðinu sem hafa
þótt torskilin en öðlast merkingu ef skoðað er í samhengi við dómsdagsmyndir
eins og þá sem sjá má á sýningunni. Sé gert ráð fyrir að slíkar myndir
hafi verið þekktar í umhverfi kvæðisins á sköpunartíma þess má túlka þessar
vísur með hliðsjón af því. </font>
<br>
<br><font size=3>Gert er ráð fyrir að kristnitakan hafi verið langt og
flókið ferli sem hófst við upphaf landnáms og stóð fram á 11. öld. Á þeim
tíma renna kristnar og heiðnar hugmyndir víða saman. Þetta virðist meðal
annars mega sjá í Völuspá en gera má ráð fyrir að hið forna kvæði hafi
verið í stöðugri endursköpun þangað til það var fest á bókfell á 12. öld,
um svipað leyti og dómsdagsmyndinni var komið fyrir í Hóladómkirkju. </font>
<br>
<br><font size=3>Eins og Pétur bendir á hafa sambærilegar dómsdagsmyndir
verið í umferð í Evrópu frá því á 9. öld. Þær hafa auk þess borist víða
á íkonum, í útskurði og handritum. Í öllum þessum myndum er meginþemað
hinn býsanski eða austræni dómsdagur sem austurkirkjan skilgreindi út frá
kenningum biblíunnar um þúsundáraríkið og endurkomu Krists á dómsdegi.
Kirkjuyfirvöld vígðu þessar myndir til notkunar í trúboði og helgihaldi.
Ýmsar útgáfur þeirra má finna í rómverskri og keltneskri kristni og þær
urðu mönnum mikið umhugsunarefni þegar aldamótin 1000 nálguðust og menn
bjuggu sig undir nýja sköpun og endurkomu öflugs konungs af himni sem öllu
ræður.</font>
<br><font size=3> </font>
<br><font size=3>Pétur Pétursson er prófessor í guðfræði við Háskóla Íslands
og verður vafalaust gaman að hlusta á hann ausa úr brunnum þekkingar sinnar
á sunnudaginn kemur. Nú gefst gott tækifæri til að skoða sýninguna Á efsta
degi og fá jafnframt lifandi og skemmtilega leiðsögn.</font>
<br>
<br>
<br><font size=2 face="sans-serif">Bestu kveðjur / Best regards</font>
<br><font size=2 face="sans-serif"><i>Rúna K. Tetzschner</i></font>
<br><font size=2 face="sans-serif">kynningarstjóri / Public Relation Manager</font>
<br><font size=4 face="Monotype Corsiva">Þjóðminjasafn Íslands / National
Museum of Iceland</font>
<br><font size=2 face="sans-serif">Suðurgötu 41 - 101 Reykjavík</font>
<br><font size=2 face="sans-serif">fars. <b>824-2039</b>, s. 530-2222 eða
5302248</font>
<br><font size=2 face="sans-serif">netf. runa@thjodminjasafn.is</font>
<br><font size=2 face="sans-serif">veff. http://www.thjodminjasafn.is</font>